Wanneer eet je glutenvrij?

Het grootste gedeelte van de mensen die glutenvrij eten, doen dit vanwege een gluten intolerantie, ook wel Coeliakie genoemd. Maar in werkelijkheid is de groep mensen die geen gluten eten veel groter. Er kunnen namelijk ook nog andere redenen te zijn waarom iemand een glutenvrij dieet volgt. Wij lichten het toe.

 

Coeliakie?

Coeliakie is een auto-immuunziekte, waarbij je afweersysteem gluten als gevaar en maakt antistoffen aan die je eigen darmcellen aanvallen (Maag Lever Darm Stichting, z.d.). Iemand die Coeliakie heeft, kan namelijk geen gluten verdragen en krijgt daarom ontstekingen in het darmslijmvlies (Maag Lever Darm Stichting, z.d.). Coeliakie is de meestvoorkomende voedsel intolerantie in het westen (Maag Lever Darm Stichting, z.d.). Naar schatting heeft 1 op de 100 mensen in Nederland de diagnose Coeliakie. Dat komt neer op zo'n 90.000 tot 180.000 mensen in Nederland (Glutenvrij, z.d.). Echter zijn er nog veel mensen die wel Coeliakie hebben, maar hiervan niet op de hoogte zijn. Het werkelijke aantal ligt dus veel hoger, gezien één op de vijf mensen er wel van op de hoogte zijn (Glutenvrij, z.d.). 
Omvang groep: 90.000 tot 180.000 mensen

 

Ziekte van Lyme 

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door een infectie die men oploopt na een tekenbeet. De website van de Lyme vereniging (z.d.) zegt hierover het volgende:

"De ziekte van Lyme of Lyme borreliose is een infectie veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. De Borrelia is een spirocheet, vergelijkbaar met de Treponema pallidum, de veroorzaker van syfilis. De ziekte wordt meestal opgelopen door een tekenbeet en begint vaak, maar lang niet altijd, met een rode huiduitslag rond de beet en griepachtige verschijnselen. Er is daarnaast overdracht van de ziekte beschreven tijdens de zwangerschap van moeder op kind."

In Nederland zijn er jaarlijks zo'n 27.000 mensen met de ziekte van Lyme (RIVM, 2024). 
Omvang groep: jaarlijks 27.000 mensen


Eosinofiele oesofagitis (EoE)

Eosinofiele oesofagitis, afgekort EoE) is een chronische ontsteking van de slokdarm (Allergie & Voeding, 2024). Klachten die hierbij horen zijn onder andere problemen met slikken, voedsel-impathie (eten wat niet wil zakken), zuurbranden en pijn achter het borstbeen (Allergie & Voeding, 2024). Het lijkt erop dat EoE veroorzaakt wordt door bepaalde (voedsel)allergenen die een ontsteking uitlokken (Allergie & Voeding, 2024). Vaak wordt daarom gekozen om met een eliminatiedieet te starten. Hierbij kan gekozen worden voor:

  • 6 voedingsmiddelen elimineren: melk, tarwe, soja, ei, vis/schaaldieren en pinda/noten.
  • 4 voedingsmiddelen elimineren: melk, tarwe, soja en ei
  • 2 voedingsmiddelen elimineren: melk en tarwe

De producten van VA Foods zijn daarmee geschikt voor mensen met EoE, gezien al van bovenstaande allergenen uitgesloten worden in onze producten. 
Omvang groep: nog niet bekend

 

Vanwege bepaalde medicatie/ziektebeelden, zoals chemo

Chemotherapie

Uit onderzoek blijkt daarnaast dat mensen die bijvoorbeeld chemotherapie ondergaan hebben, ook mogelijk baat kunnen hebben bij het glutenvrij dieet. Er is echter niet veel van bekend, maar hier en daar horen wij wel eens van mensen dat een glutenvrij dieet tijdens of na chemotherapie een voordeel kan bieden.  
Omvang groep: niet bekend 


Phenylketonurie (PKU)

Phenylketonurie is een ongeneeslijke stofwisselingsziekte waarbij de lever één bestandsdeel van de eiwitten (aminozuur Phenylalanine) niet of niet voldoende werkt (PKU vereniging, z.d.). Doordat het aminozuur zich ophoopt in het bloed, belemmert dit de groei en ontwikkeling van de hersenen (PKU vereniging, z.d.). Wanneer je PKU hebt, is het noodzaak om zo weinig mogelijk eiwitten binnen te krijgen. Via de Nederlandse PKU-vereniging hebben wij vernomen dat onze kroketten daarom geschikt zijn in het dieet dat zij volgen. Tijdens de jaarlijkse PKU-dag worden deze dan ook geserveerd. 

Omvang groep: er is nog veel onduidelijk, elk jaar zo'n 1 op 18.000 kinderen die de diagnose krijgen.

Overige redenen om glutenvrij te eten

Als laatst zijn er ook mensen die glutenvrij eten maar geen officieel vastgesteld ziektebeeld hebben. Zo kan het bijvoorbeeld voorkomen dat ze klachten ervaren bij bepaalde glutenvolle producten, en deze daarom vermijden of een glutenvrije variant hiervoor verkiezen.
Omvang groep: onduidelijk

 

 

Conclusie: de groep glutenvrij is veel groter!

Concluderend kunnen we zeggen dat de groep die glutenvrij of allergeenvrij eet, veel groter is dan enkel mensen met Coeliakie. Dit gegeven is ook interessant voor de horeca; er is dus wellicht een grotere groep die gluten- en allergeenvrij eet dan horeca ondernemers in eerste instantie zullen denken. En deze groep wordt alleen maar groter. Zorg daarom voor meerdere opties, zowel glutenvrij als allergeenvrij. 

Bronnen:

  • Maag Lever Darm Stichting, (z.d.). Coeliakie. Geraadpleegd op 13 september 2024, van https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/coeliakie
  • Lymevereniging, (z.d.). Lyme in het kort. Geraadpleegd op 13 september 2024, van https://lymevereniging.nl/dossiers/lyme-in-het-kort
  • Glutenvrij, (z.d.) Coeliakie in cijfers. Geraadpleegd op 13 september 2024, van https://www.glutenvrij.nl/ziek-van-gluten/coeliakie/coeliakie-in-cijfers#:~:text=De%20meeste%20mensen%20weten%20echter,van%20de%20mensen%20weet%20dat.
  • Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, (2024). Ziekte van Lyme. Geraadpleegd op 13 september 2024, van https://www.rivm.nl/ziekte-van-lyme 
  • PKU vereniging, (z.d.). Wat is PKU? Geraadpleegd op 18 september 2024, van https://www.pkuvereniging.nl/over-pku/wat-is-pku/
  • van der Moolen-Huurdeman, K. & Wolters, D. (2024, editie 3). Eet je gezond met de juiste voeding. Allergie & Voeding, jaargang 39 #3, 11-12.